Via ferraty w Kosowie – Informator

Start wycieczki

Spotykacie się 2 sierpnia o 12.10 na Lotnisku Chopina w Warszawie przy punktach odprawy LOT.
Wycieczkę prowadzi Przemek Murzyn +48 503 783 902
Lecicie o godzinie 14:40 do Skopje.
Po formalnościach związanych z wypożyczeniem samochodu jedziecie na późny wieczór do Prizrenu.

Potrzebujecie ważnych dokumentów dowód osobisty lub paszport. Najlepiej mieć ze sobą oba te dokumenty.

Oddajecie bagaże, dostajecie kartę pokładową. Następnie kontrola bezpieczeństwa i spotkanie „po drugiej stronie” przy bramce (Gate).

Powerbanki i elektronika – muszą być w bagażu podręcznym.
Cokolwiek ostrego (nożyczki, scyzoryk) oraz płyny w butelkach większych niż 100 ml muszą być w bagażu rejestrowanym.

Program dzień po dniu

Dzień 1 – Lot na Bałkany

Spotkanie dwie i pół godziny przed lotem na lotnisku w Warszawie. Lecimy do Skopje. Stąd udajemy się prosto do Kosowa. Kwaterujemy się w hotelu w Prizrenie.
W Prizrenie podczas naszego wyjazdu odbywa się jedna z większych imprez w regionie, czyli festiwal filmów dokumentalnych Dokufest: https://dokufest.com/

Plusy hotelu: absolutnie wspaniała lokalizacja na starówce w drodze na twierdzę. Minusy: zobaczycie parkowanie w Prizrenie, będzie chaotyczne 🙂 W całym mieście będzie dużo ruchu i gwaru. Ale możecie załapać się na imprezę 🙂

• Nocleg: hotel w Prizrenie.

Dzień 2 – Via Ferrata Panorama

Via Ferrata Panorama, zlokalizowana w regionie Prizren w południowym Kosowie, to wyjątkowa trasa wspinaczkowa oferująca spektakularne widoki na okoliczne góry i kanion. Z długością 500 metrów, jest idealna zarówno dla początkujących, jak i bardziej zaawansowanych miłośników wspinaczki. Doskonale zabezpieczona i przygotowana, pozwala poczuć dreszczyk emocji, jednocześnie gwarantując bezpieczeństwo.

• Wyżywienie: śniadanie
• Nocleg: hotel
• Trasa: długość 500 m., Czas przejścia: 2 godziny, czas zejścia – 1 godzina

Dzień 3 – Via Ferraty Ari i Mat. Kanion Rugova.

Pierwszy dzień w Kanionie Rugova zaczniemy od dwóch ekscytujących ferrat. Najpierw przejdziemy pionową ferratę Ari, która zaczyna się spektakularną tyrolką – 650 metrów przejazdu z jednej strony wąwozu na drugą! Następnie czeka nas pozioma ferrata Mat, poprowadzona wysoko nad rzeką. Obie trasy mają trudności B z elementami C.

• Wyżywienie: śniadanie
• Nocleg: dni 4, 5, 6, 7 sierpnia macie w jednym hotelu nieopodal parku w Peji
• Trasa: 2-3 godziny Ari, 2 godziny Mat

Dzień 4 – Jaskiniowa Ferrata Shpellat

W drugim dniu w Kanionie Rugova podkręcamy trudność! Naszym celem będzie ferrata Shpellat, która prowadzi przez jaskinię w stromych ścianach kanionu, oferując fantastyczne widoki i ekscytującą wspinaczkę o trudności D. To świetna okazja, by sprawdzić swoje umiejętności i poczuć dreszczyk emocji. Po wspinaczce, w drodze powrotnej, zwiedzimy średniowieczny monastyr Patriarchat w Peji, wpisany na listę UNESCO.
Dowiedz się więcej o via ferratach Gór Przeklętych w naszym PRZEWODNIKU

• Wyżywienie: śniadanie
• Nocleg: hotel w Peji
• Trasa: 500 m. Czas przejścia: 2,5 – 3 godziny

Dzień 5 – Dzierawica (2656 m) – najwyższy szczyt Kosowa

Czas odpocząć od ferrat. Zdobywamy szczyt z Korony Europy. Dzierawica jest metr wyższa od Gerlacha i jest najwyższym szczytem Kosowa. Na początek szlaku dojeżdżamy naszym samochodem, terenówki nie są już potrzebne, bo od tego roku jest asfalt.

Dla dociekliwych wszystko o Dzierawicy:
https://highaway.pl/inspiracje/dzierawica-wszystko-o-najwyzszym-szczycie-kosowa/

• Wyżywienie: śniadanie
• Nocleg: hotel
• Trasa: 11 km. Czas przejścia: 6-7 godzin, przewyższenie 900 m

Dzień 6 – Via Ferrata Pająki, najdłuższa i najtrudniejsza na Bałkanach

Via Ferrata Marimangat zaczyna się od spektakularnego tybetańskiego mostu, zawieszonego 60 metrów nad rwącą rzeką. To jedna z najtrudniejszych ferrat na Bałkanach, o poziomie trudności D.

• Wyżywienie: śniadanie
• Nocleg: hotel
• Trasa: 1000 m. Czas przejścia: 3 godziny

Dzień 7 – Skopje

Jedziemy do najdziwniejszej stolicy na Bałkanach, gdzie nowa-starówka z tysiącem ekscentrycznych pomników sąsiaduje z tureckim bazarem i jugosłowiańskim brutalizmem. Spędzimy tutaj pełne wrażeń, przygodowe popołudnie.

• Wyżywienie: śniadanie
• Nocleg: hotel w Skope

Dzień 8 – Powrót do Polski

Jedziemy na lotnisko w Skopje.
Lot powrotny LO594 startujemy o 17:30 i lądujemy w Warszawie o 19:30.

• Wyżywienie: śniadanie

Pieniądze

Dla ciekawych temat pieniędzy na Bałkanach rozwijamy tutaj: https://highaway.pl/inspiracje/pieniadze-na-balkanach-co-powinien-wiedziec-turysta/

W cenie

Lider wyprawy – w zależności od ilości osób wycieczka z polskim liderem lub lokalnym przewodnikiem z Kosowa (język angielski)
• Lokalnych przewodników na via ferratach – zgodnie z obowiązującymi przepisami
• Noclegi – hostele, apartamenty z dostępem do kuchni
• Przejazdy
• Ubezpieczenie UNIQA w zakresie uprawiania sportów wysokiego ryzyka
• Składka na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny i Pomocowy

Cena NIE OBEJMUJE

• Biletu lotniczego Warszawa-Skopje-Warszawa (LOT)
• Wycieczek fakultatywnych i wypożyczenia sprzętu
• Bilety wstępu na Via ferraty ok. 50 euro łącznie
• Wyżywienia
• Alkoholu, suwenirów

Internet na Bałkanach

Serbia, Kosowo, Czarnogóra i Albania znajdują się poza Unią Europejską, dlatego rozmowy telefoniczne oraz internet mobilny w ramach standardowego roamingu są bardzo drogie. W wielu miejscach na trasie dostępne jest wifi, ale nie wszędzie i nie zawsze działa idealnie. Jeśli ktoś chce dowiedzieć się, jak mieć tani i sprawny internet na Bałkanach, może przeczytać nasz przewodnik: https://highaway.pl/inspiracje/jak-miec-internet-na-balkanach/

Bezpieczeństwo

Kosowo i Macedonia to kraje bezpieczne dla turystów. Mieszkańcy z dużą życzliwością witają gości, a ich bezpieczeństwo i zadowolenie traktują jako punkt honoru. Drobna przestępczość zdarza się rzadko, choć – jak wszędzie – na Bałkanach mogą pojawić się kieszonkowcy czy oszuści. Pieniądze i dokumenty warto zabezpieczyć w specjalnych saszetkach lub bezpiecznych kieszeniach oraz rozdzielić gotówkę na kilka miejsc. Osobiście nigdy nie miałem problemów z bezpieczeństwem – wszyscy spotkani miejscowi byli przyjaźni i pomocni. W Kosowie przestępczość występuje głównie w kontekście działalności zorganizowanych grup przestępczych, takich jak przemyt czy pranie pieniędzy, co w zasadzie nie dotyczy turystów. Drobna korupcja jest rzadka, w kraju obecna jest policja oraz międzynarodowe siły stabilizacyjne. W ostatnich latach niemal nie dochodzi do rozruchów czy manifestacji, a działania wojenne to już przeszłość. Podczas wyjazdu będziemy jednak przebywać w terenie wysokogórskim, który sam w sobie stanowi obiektywne zagrożenie dla zdrowia i życia – dlatego należy bezwzględnie stosować się do zaleceń lidera grupy, posiadającego odpowiednie doświadczenie przewodnickie i wysokogórskie.
Najwięcej wątpliwości zwykle budzi Kosowo – najmniej znany kraj na naszej trasie – dlatego przygotowaliśmy mały przewodnik z odpowiedziami na najczęstsze pytania dotyczące bezpieczeństwa: https://highaway.pl/inspiracje/kosowo-praktyczny-przewodnik/

• Ekspozycja, przepaście – opisane w części o via ferratach
• Węże – mogą występować żmije, ale spotykamy je bardzo rzadko, zazwyczaj wygrzewają się na słońcu.
• Psy pasterskie – w Prokletije nie stanowią dużego problemu. Jeśli traficie na stado i psy, nie zbliżajcie się do owiec i wypatrujcie pasterza – to on jest kluczem do bezpiecznego przejścia.
• Głód i pragnienie – nie grozi 🙂 Większość turystów wraca z Bałkanów cięższa, nie chudsza – kuchnia jest obfita, smaczna i domowa.

Via ferraty

Przewodnik po via ferratach w Kosowie znajdziecie tutaj: https://highaway.pl/inspiracje/via-ferraty-w-gorach-przekletych/

Co to jest via ferrata?

Via ferrata to specjalnie przygotowany szlak wspinaczkowy poprowadzony w terenie skalnym, który został wyposażony w stalowe liny, drabinki, stopnie i inne elementy ułatwiające poruszanie się. Dzięki temu osoby bez dużego doświadczenia wspinaczkowego mogą bezpiecznie eksplorować eksponowane miejsca, ciesząc się niesamowitymi widokami i adrenaliną – pod warunkiem stosowania odpowiedniego sprzętu i zasad bezpieczeństwa.

Sprzęt: uprząż, lonża i kask

Podstawą bezpiecznego poruszania się po via ferracie jest odpowiedni sprzęt. Należy mieć dobrze dopasowaną uprząż wspinaczkową, specjalistyczną lonżę z absorberem energii (czyli systemem tłumiącym siłę ewentualnego upadku) oraz kask chroniący głowę przed uderzeniami i spadającymi odłamkami skał. Korzystanie z wypożyczonego lub własnego sprzętu powinno zawsze poprzedzać dokładne sprawdzenie jego stanu technicznego.

Zasada: zawsze jesteś wpięty

Najważniejsza i absolutnie podstawowa zasada via ferraty mówi: przynajmniej jeden karabinek musi być zawsze wpięty w stalową linę asekuracyjną. Przepinając się w trudnym miejscu, nigdy nie wypinaj obu karabinków jednocześnie. Dzięki tej prostej zasadzie nawet poślizgnięcie się nie grozi poważnym upadkiem – lina przejmie energię i zatrzyma Cię w miejscu.

Via ferraty a warunki pogodowe

Via ferraty nie są bezpieczne podczas burzy ani w deszczu. Stalowa lina działa jak piorunochron, więc przebywanie na niej w trakcie wyładowań atmosferycznych jest skrajnie niebezpieczne. Również deszcz sprawia, że skały stają się śliskie, a metalowe elementy nie gwarantują stabilności. Planując wyjście, koniecznie sprawdź prognozę pogody i bądź gotowy na zmianę planów w razie załamania warunków.

Słuchaj przewodnika

Jeśli uczestniczysz w zorganizowanej wyprawie z przewodnikiem, zawsze stosuj się do jego poleceń – zarówno na ferracie, jak i poza nią. Przewodnik zna trasę, potrafi ocenić zagrożenia i podjąć właściwe decyzje w sytuacjach awaryjnych. Niezależnie od własnych umiejętności czy doświadczenia, na trasie obowiązuje zasada podporządkowania się prowadzącemu.

Przygotowanie kondycyjne

Choć via ferraty nie wymagają technicznego doświadczenia wspinaczkowego, są fizycznie wymagające. Wiele tras to wielogodzinne podejścia i wspinaczka w ekspozycji. Potrzebna jest dobra ogólna kondycja, pewność w poruszaniu się w terenie górskim oraz brak problemów z lękiem wysokości. Osoby z przeciętną sprawnością fizyczną spokojnie poradzą sobie na łatwych trasach – ale trudniejsze ferraty wymagają siły rąk, wytrzymałości i odporności psychicznej.

Oznaczenia trudności via ferrat (skala Hüslera)

Via ferraty oznacza się literami od A (najłatwiejsza) do F (ekstremalna). Skala uwzględnia stopień ekspozycji, wymagania techniczne, długość oraz siłę fizyczną potrzebną do pokonania trasy. Na naszej trasie najtrudniejsze odcinki to D – via ferrata Marimangat.

• A – Łatwa
  Trasa turystyczna z ubezpieczeniem – jak trudniejszy szlak górski. Metalowe liny i stopnie, ale brak ekspozycji. Idealna dla początkujących.
• B – Umiarkowana
  Proste technicznie odcinki, momentami bardziej strome. Możliwa niewielka ekspozycja. Wymaga ostrożności i podstawowej sprawności.
• C – Trudna
  Długie, strome fragmenty, często w pełnej ekspozycji. Konieczne dobre trzymanie się rąk, umiejętność sprawnego przepinania karabinków, pewność ruchów. Dla osób z doświadczeniem.
• D – Bardzo trudna
  Wymaga siły, wytrzymałości i odporności psychicznej. Długie pionowe odcinki, czasem przewieszenia, mało naturalnych stopni. Tylko dla zaawansowanych.
• E – Ekstremalna
  Trasa o charakterze sportowym, z odcinkami mocno przewieszonymi. Bardzo duży wysiłek fizyczny, wymagane doświadczenie wspinaczkowe.
• F – Skrajnie trudna / zawodnicza
  Tylko dla profesjonalistów. Wymaga umiejętności wspinaczki klasycznej, asekuracji linowej i doskonałej formy.

Ubezpieczenie

Wszyscy uczestnicy objęci są gwarancją ubezpieczeniową oraz ubezpieczeniem kosztów leczenia od firmy UNIQA według poniższej tabeli. Ubezpieczenie obejmuje uprawianie turystyki górskiej a w dni ferratowe również „sporty wysokiego ryzyka”.

• Zakres ubezpieczenia:
• koszty leczenia (KL) wraz z assistance – 10.000 EUR
• następstwa nieszczęśliwych wypadków (NNW) – 2.000 EUR
• bagaż podróżny (BP) – 200 EUR
• koszty ratownictwa (KR) – 5.000 EUR

Warunki ubezpieczenia zostały przesłane w załączeniu. Proszę również zabrać informacje o dodatkowych ubezpieczeniach, które posiadacie np. jako dodatek do karty kredytowej, członkostwa w Alpenverein lub programie Bezpieczny Powrót – sumy ubezpieczeń można łączyć, co może okazać się bardzo przydatne.

Zdrowie

Proszę pamiętać o zabraniu apteczki osobistej z lekami i witaminami przyjmowanymi na co dzień, a także z plastrami na otarcia, skaleczenia czy pęcherze. Obowiązkowo należy mieć również środek przeciwbólowy i przeciw biegunce. Służba zdrowia na Bałkanach jest na przyzwoitym poziomie, a w razie poważniejszych problemów można liczyć na dobrą opiekę. Nie są wymagane żadne testy ani szczepienia.

Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie układu pokarmowego przed wyjazdem – warto już kilka dni wcześniej zacząć stosować probiotyki, węgiel aktywny oraz elektrolity. W południowoeuropejskich pasmach górskich dość często zdarzają się jednodniowe dolegliwości żołądkowe, takie jak biegunka, wymioty czy ogólne osłabienie, spowodowane zmianą wody, diety i warunków klimatycznych. Na Waszej wycieczce, z tego powodu, że mieszkacie w miastach zatrucia są dużo rzadsze niż na trekkingach z noclegami w schroniskach.

Pogoda w Prokletije

W Górach Przeklętych latem panują warunki zbliżone do tych w Tatrach, ale zazwyczaj jest nieco cieplej i mniej burzowo. W dolinach i miastach u podnóża gór potrafi być naprawdę gorąco – temperatury w lipcu i sierpniu często przekraczają 30°C. Na wysokich przełęczach i szczytach jest zdecydowanie chłodniej – tam możemy spodziewać się kilkunastu stopni w dzień, a nocą bywa rześko. Zdarzają się jednak dni, gdy nawet powyżej 2000 m n.p.m. temperatura przekracza 20°C.

Należy być przygotowanym zarówno na upalne słońce, jak i nagłe załamania pogody – dlatego koniecznie zabierzcie rzeczy na deszcz, ciepłą odzież, ale też krem z filtrem UV i okulary przeciwsłoneczne. Latem nie potrzeba sprzętu zimowego – wszędzie na trasie panują warunki letnie, a ewentualne opady to krótkie, przelotne burze.

Średnie warunki pogodowe w regionie (lipiec, sierpień, wrzesień):

Peć (Kosowo)
• Lipiec: 29°C dzień / 14°C noc | Opady: ok. 40 mm
• Sierpień: 28°C dzień / 13°C noc | Opady: ok. 30 mm
• Wrzesień: 24°C dzień / 10°C noc | Opady: ok. 40 mm

Gusinje / Plav (Czarnogóra)
• Lipiec: 26°C dzień / 12°C noc | Opady: ok. 50–60 mm
• Sierpień: 26°C dzień / 12°C noc | Opady: ok. 40–50 mm
• Wrzesień: 21°C dzień / 9°C noc | Opady: ok. 60–70 mm

Bajram Curri (Albania)
• Lipiec: 30°C dzień / 15°C noc | Opady: ok. 20–30 mm
• Sierpień: 30°C dzień / 14°C noc | Opady: ok. 20–30 mm
• Wrzesień: 26°C dzień / 12°C noc | Opady: ok. 30–40 mm

Co zabrać?

Plecak duży (ok. 60-80 litrów) lub torba duffle bag – bagaż główny, najlepiej nie walizka
Plecak na wycieczki górskie (30-40 litrów)
2 pary butów trekkingowych (mogą być niskie lub w wysokie)
Lekkie adidasy lub sandały na zmianę
Klapki
Sprzęt na via ferratę (uprząż, kask, lonża) można wypożyczyć na miejscu
Apteczka osobista + plastry compeed
Kosmetyczka
Lekki ręcznik turystyczny
Czołówka + baterie zapasowe
Aparat fotograficzny
Powerbank (opcjonalnie)
Dowód osobisty lub paszport a najlepiej oba dokumenty
Pieniądze na własne wydatki i pamiątki (najlepiej Euro)
Kijki trekkingowe
Okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV
Krem z filtrem
Bielizna i ubrania na zmianę
Lekkie spodnie membranowe
Spodnie trekkingowe
Ponczo na deszcz
Kurtka membranowa (przeciwdeszczowa)
Strój miejski
Ciepła czapka i rękawiczki – raczej nie będziemy używać
Komin/chustka/buff, czapka z daszkiem na słońce