Barev! Wita Was Hubert Jarzębowski – organizator wyprawy i założyciel High Away – Górskiego Biura Podróży. Bardzo się cieszę, że dołączacie do tej niezwykłej przygody, która zabierze nas w samo serce Kaukazu – do Armenii.
Początek wycieczki
Spotykamy się 17 czerwca o 20.00 na Lotnisku Chopina w Warszawie. Szukamy na tablicy informacyjnej przy których numerkach jest nadawanie bagażu linii LOT do Erywania. Tam będzie prowadzący Misza Nowak. Nadajecie bagaże i lecicie.
Kontakt do Miszy: +48 504 234 754
Kontakt do Yevy, przewodniczki w Armenii: +374 98 547647
Przypominamy, żeby elektronikę i powerbanki spakować do bagażu podręcznego, a scyzoryki, ostre rzeczy i płyny do bagażu rejestrowanego.
Przylatujecie o 4.25 w nocy do Armenii i jedziecie odpocząć do hotelu.
Do Polski wracacie planowo 28 czerwca o 7.35 rano.
Informacje wstępne i formalności
Żeby wjechać do Armenii trzeba posiadać ważny paszport. Można przebywać w kraju do ostatniego dnia ważności paszportu. Wszystkie informacje praktyczne o formalnościach wjazdowych znajdziecie na stronie rządowej:
https://www.gov.pl/web/armenia/informacje-dla-podrozujacych
Program wycieczki
Dzień 1 – Wylot do Armenii
Spotkanie na lotnisku Chopina o 20.00.
O 22.50 wylot do Erywania. Do stolicy Armenii przylatujemy w nocy i zaczynamy od zaczynamy od odpoczynku w hotelu.
- Nocleg: hotel, pokoje 2-osobowe
Dzień 2 – Tu Radio Erywań!
Plac Republiki, widok na Ararat ze słynnych Kaskad, opera, pomnik Matki Armenii – poznamy wszystkie najciekawsze miejsca w stolicy.
- Wyżywienie: śniadanie, powitalna kolacja w ormiańskim stylu
- Nocleg: hotel, pokoje dwuosobowe.
Dzień 3 – Kanion Smutków
Idziemy na wycieczkę w rejonie kanionu Gnishik. Naszym celem jest droga „Kanionem Smutków” do 700-letniego klasztoru Noravank w wąwozie z czerwonymi skałami.
Po spacerze zatrzymamy się w rodzinnej winiarni, by spróbować win regionu Wajoc Dzor.
Po degustacji zaglądniemy do jaskini Areni
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w miasteczku Sisian
- Wyżywienie: śniadanie, degustacja wina
- Wycieczka piesza: 4 km, 1,5 godziny, różnica wzniesień: +150 m, – 200 m
Dzień 4 – Ormiański Stonehenge
Pierwszym przystankiem jest wodospad Shaki.
Drugim przystankiem jest niesamowite miejsce – Zorac Karer.
Idziemy na wycieczkę do kanionu Vorotan. Zaczynamy po jednej stronie, schodzimy na dno, przechodzimy przez kamienny most z XIII wieku i odnajdujemy ruiny opuszczonej wioski.
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w miasteczku Tatev
- Wyżywienie: śniadanie
- Wycieczka piesza: 12 km, 4,5 godziny. Przewyższenie: -800 metrów, + 800 metrów
Dzień 5 – Ormiańskie Machu Picchu
Zaczynamy od jedynego w swoim rodzaju kompleksu klasztorów Tatev.
Na wycieczce dotrzemy do „wiosek duchów” – Starego Khot i Starego Shinuhayr.
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w miasteczku Jeghegnadzor
- Wyżywienie: śniadanie
- Wycieczka piesza: 4-5 godzin
Dzień 6 – Winnice ponad morzem Armenii
Wchodzimy na potężne ruiny górskiej fortecy Smataberd z widokiem na kaniony rzeczne. Stąd idziemy do opuszczonego monastyru Cachac Kar wysoko w górach.
Dzień zakończymy nad „Morzem Armenii”, czyli Jeziorem Sewan
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w okolicy Jeziora Sewan
- Wyżywienie: śniadanie
- Wycieczka piesza: 11,5 km, 5,5 godziny, różnica wzniesień 670 m.
Dzień 7 – Teghenis – szczyt w centrum Armenii
Wycieczka górska na szczyt Teghenis (2851 m)
Po wycieczce pojedziemy na bardzo fajne gorące źródła Arzakan (47°C)
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w okolicy Jeziora Sewan
- Wyżywienie: śniadanie
- Wycieczka piesza: 16,5 km, przewyższenie 1500 m, 7 godzin
- Wstęp na gorące źródła w cenie
Dzień 8 – Symfonia Kamienia – Garni-Geghard
Na pierwszy ogień zobaczymy świątynię boga-słońca Mitry w Garni pochodzącą z pierwszego wieku. Następnie perłę ormiańskiego średniowiecza – klasztor Geghard z listy UNESCO. Warsztat z pieczenia ormiańskiego chleba.
Na koniec zostawiliśmy tytułową Symfonię Kamienia – Kanion Azat z niesamowitymi gigantycznymi bazaltowymi kolumnami.
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w Garni
- Wyżywienie: śniadanie, warsztaty kulinarne
- Wycieczka piesza: 3 godziny
Dzień 9 – Ażdahak – Wulkan Boga-Smoka
Dzisiaj wchodzimy na najwspanialszy wulkan Armenii – Ażdahak (3597 m). Samochodami terenowymi wyjedziemy na 2700 m nad jezioro Vank
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w Garni
- Wyżywienie: śniadanie
- Wycieczka piesza: 12 km, przewyższenie 600 metrów, 6 godzin
Dzień 10 – Ara – wulkan z widokiem na Ararat
Dziś czeka na nas potężny stratowulkan – Ara (2577 m).
- Nocleg: w rodzinnym pensjonacie w Ashtarak
- Wyżywienie: śniadanie
- Wycieczka piesza: 10 km, przewyższenie 1000 metrów, 6 godzin
Dzień 11 – Aragac południowy – na najwyższy szczyt Armenii
Wcześnie rano wyjeżdżamy na 3200 metrów do wysokogórskiego jeziora Kari. Stąd ruszamy na południowy wierzchołek Aragacu, na wysokość 3879 m.
Transfer do Erywania. Czas na ogarnięcie się. Kolacja (może mały taniec z szablami?) i transfer na lotnisko.
- Nocleg: hotel w Erywaniu (na lotnisko wyjedziemy w środku nocy)
- Wyżywienie: śniadanie, pożegnalna kolacja
- Wycieczka piesza: 9 km, 5 godzin, przewyższenie 700 m. Wycieczka na dużej wysokości, możliwa „zadyszka”
Dzień 12 – Powrót do Polski
Startujemy o 5.30. Lądujemy w Warszawie o 7.30.
W cenie
• opieka lokalnego ormiańskiego przewodnika
• polskojęzyczny lider wyprawy (przy niedużej liczbie chętnych możliwość zorganizowania wycieczki w języku angielskim bez polskiego lidera)
• przejazdy na miejscu, w tym auta terenowe pod Ażdahak
• noclegi w trakcie imprezy – wygodne pensjonaty
• posiłki – śniadania, powitalna i pożegnalna kolacja
• degustacja wina
• warsztaty kulinarne
• gorące źródła Arzakan
• ubezpieczenie specjalistyczne KL i NNW
• Składka na TFG i TFP
Cena nie obejmuje:
• przelotów do Erywania i z powrotem
• napojów orzeźwiających i alkoholowych
• wydatków o charakterze osobistym
• ewentualnego nadbagażu (samolot)
• posiłki poza śniadaniami oraz pierwszą i pożegnalną kolacją
• biletów wstępu do muzeów, klasztorów i innych atrakcji ujętych w programie
Pogoda w Armenii
Czerwiec to jeden z najlepszych miesięcy na trekking w Armenii, łączący przyjemne temperatury z relatywnie niskim ryzykiem opadów. W dolinach, takich jak okolice Erywania, średnie dzienne temperatury wahają się od 27°C do 30°C, a noce są łagodne, z temperaturami około 14°C–16°C.
W rejonach górskich, w tym na zboczach góry Aragac (ponad 3000 m), warunki są bardziej zróżnicowane. Na wysokości około 2000–2500 m n.p.m. dzienne temperatury oscylują między 16°C a 22°C, natomiast w nocy mogą spadać do 5°C–10°C. Na wyższych partiach góry, powyżej 3000 m n.p.m., średnie temperatury dzienne wynoszą od 10°C do 15°C, a nocą mogą spaść nawet do 0°C. W czerwcu opady są umiarkowane, z około 11 dniami deszczowymi w miesiącu i sumą opadów wynoszącą około 50 mm.
Aktualne prognozy pogody dla Armenii można znaleźć na oficjalnej stronie: armmeteo.am. Serwis ten oferuje szczegółowe informacje pogodowe dla wszystkich regionów i miast Armenii.
Warto również korzystać z popularnych aplikacji i serwisów pogodowych, takich jak MeteoBlue, yr.no, Windy, Ventusky czy Mountain Forecast, które oferują szczegółowe prognozy, w tym dla terenów górskich.
Ubezpieczenie
Wszyscy uczestnicy objęci są gwarancją ubezpieczeniową oraz ubezpieczeniem kosztów leczenia od firmy UNIQA według poniższej tabeli. Ubezpieczenie obejmuje uprawianie turystyki kwalifikowanej.
Ubezpieczenie EUROPA
- KL wraz z assistance 10.000 EUR
- NNW (następstwa nieszczęśliwych wypadków) 2.000 EUR
- BP ( bagaż podróżny) 200 EUR
- KR ( koszty ratownictwa) 5.000 EUR 5.000 EUR
Proszę też zabrać informacje o ubezpieczeniach dodatkowych kosztów leczenia, które macie przykładowo jako dodatek do karty kredytowej lub Alpenverein lub Bezpieczny Powrót. Sumy ubezpieczeń można łączyć więc może to być przydatne.
Zdrowie
Proszę pamiętać o zabraniu apteczki osobistej, w której znajdą się leki i witaminy przyjmowane na co dzień, a także różnego rodzaju plastry na otarcia, skaleczenia i pęcherze. Niezbędne są również środki przeciwbólowe i preparaty przeciwbiegunkowe – w warunkach trekkingowych mogą się okazać bardzo przydatne.
Służba zdrowia w Armenii stoi na przyzwoitym poziomie, szczególnie w miastach – w Erywaniu działają dobrze wyposażone kliniki i szpitale, a wielu lekarzy zna podstawowy angielski lub rosyjski. W razie problemów zdrowotnych możemy liczyć na odpowiednią pomoc medyczną.
Nie są wymagane żadne szczepienia ani testy. Nie ma także szczególnego zagrożenia epidemiologicznego.
Pieniądze
Pełną kwotę za wycieczkę (5600 zł minus zaliczka 500 z ł= 5100 zł) można już wpłacać w złotówkach na konto:
Firma Przewodnicka Hubert Jarzębowski
56 1870 1045 2078 1026 2136 0001
Na wyjazd najlepiej zabrać ze sobą euro – to najwygodniejsza waluta do wymiany na miejscu. Po przyjeździe przewodniczka poinformuje, ile warto wymienić na armeńskie dramy (AMD), a ile zostawić w euro – w niektórych pensjonatach i restauracjach można płacić bezpośrednio w euro.
Jeśli ktoś woli, może zabrać dolary amerykańskie – również są powszechnie wymienialne, choć mniej praktyczne niż euro.
Warto przygotować gotówkę na 8 kolacji oraz przekąski i napoje w ciągu dnia.
Osoba, która weźmie ze sobą 300–350 euro, powinna bez problemu pokryć wszystkie wydatki na miejscu.
Płatności kartą są możliwe w dużych miastach (Erywań, Giumri), ale w górach i mniejszych miejscowościach należy polegać na gotówce. Bankomaty są dostępne w większych miejscowościach, jednak w rejonach trekkingowych może ich nie być.
Bezpieczeństwo w Armenii
Armenia jest krajem bezpiecznym i bardzo przyjaznym dla turystów. Mieszkańcy są gościnni, pomocni i często zainteresowani rozmową – zwłaszcza gdy dowiadują się, że ktoś przyjechał z Polski. Przestępczość pospolita jest na bardzo niskim poziomie, a turyści mogą czuć się swobodnie zarówno w miastach, jak i na szlakach górskich.
W górach największym zagrożeniem są nie warunki geopolityczne, ale… słońce, wiatr i odwodnienie. Warto też uważać na dzikie psy – rzadko bywają agresywne, ale lepiej zachować ostrożność.
Węże występują w Armenii, zwłaszcza na niższych, suchych terenach – głównie w pobliżu skał i kamienistych zboczy. Spotkania są bardzo rzadkie i niemal nigdy nie stanowią zagrożenia, jeśli zachowuje się podstawowe zasady ostrożności: patrzy pod nogi, nie wkłada rąk w szczeliny skalne i nie siada bezpośrednio na kamieniach. W przypadku spotkania – nie należy zbliżać się ani próbować ich przepędzać. Większość gatunków to węże niejadowite. Jad żmij może być groźny, ale występują one rzadko i unikają ludzi. Na trasie naszej wycieczki ryzyko spotkania węża jest nieduże.
Konflikt w Górskim Karabachu
W 2025 roku konflikt o Górski Karabach wszedł w nową fazę, charakteryzującą się znaczącym postępem w kierunku trwałego pokoju między Armenią a Azerbejdżanem.
Po krótkotrwałych, lecz intensywnych działaniach zbrojnych we wrześniu 2023 roku, Azerbejdżan odzyskał pełną kontrolę nad regionem Górskiego Karabachu. W wyniku tych wydarzeń około 100 tysięcy etnicznych Ormian opuściło ten obszar, a samozwańcza Republika Górskiego Karabachu ogłosiła swoje rozwiązanie z dniem 1 stycznia 2024 roku.
13 marca 2025 roku Armenia i Azerbejdżan ogłosiły osiągnięcie porozumienia w sprawie treści Traktatu o ustanowieniu pokoju i stosunkach międzypaństwowych. Choć dokument nie został jeszcze formalnie podpisany, uzgodnienie jego treści stanowi historyczny krok w kierunku zakończenia wieloletniego konfliktu.
Mimo tych postępów, sytuacja pozostaje napięta. Granica między Armenią a Azerbejdżanem jest nadal zamknięta i silnie zmilitaryzowana, a wzajemne oskarżenia i incydenty graniczne wciąż się zdarzają. Premier Armenii, Nikol Paszynian, zapowiedział przeprowadzenie referendum w sprawie nowej konstytucji, co jest jednym z warunków Azerbejdżanu dla podpisania traktatu pokojowego .
Dla turystów planujących podróż do Armenii, warto zaznaczyć, że regiony turystyczne, w tym okolice góry Aragac, są oddalone od obszarów konfliktu i pozostają bezpieczne. Niemniej jednak, zaleca się śledzenie aktualnych informacji i zaleceń dotyczących bezpieczeństwa przed wyjazdem.
Ciekawe miejsca na naszej trasie
Najciekawsze miejsca w Armenii
☐ Aragac (3879 m) – południowy szczyt najwyższej góry Armenii
☐ Ażdahak (3597 m) – Wulkan Boga Smoka z jeziorem w kraterze
☐ Ara (2588 m) – regularny stratowulkan na którego szczycie pochowano króla Armenii – Arę Pięknego
☐ Teghenis (2851 m) – wycieczka na zielony szczyt w samym centrum Armenii
☐ Chor Virap – monastyr z niesamowitym widokiem na Ararat za pilnie strzeżoną granicą Turcji
☐ Geghard – kamienny klasztor 600 lat starszy niż Polska
☐ Tatev – ponad tysiącletni klasztor w górach, w średniowieczu znakomity uniwersytet. Najdłuższa kolejka linowa na świecie.
☐ Noravank – młody, bo tylko 700-letni monastyr we wnętrzu czerwonego kanionu
☐ Areni – jaskinia, pierwsze miejsce na świecie, gdzie robili wino
☐ Jezioro Sevan – górskie morze Armenii
☐ Garni – pogańska świątynia sprzed 2000 lat
☐ Kanion Azat – bazaltowe kolumny zwane „symfonią kamienia” – armeński cud nautry
☐ Erywań – nowoczesne miasto z pasjonującą historią i genialnymi restauracjami
☐Smbataberd – ruiny starożytnej fortecy głęboko w górach
☐ Po górach: winiarnie, wytwórnia koniaku, pokaz kulinarny z degustacją
Trudności wycieczki
- Wycieczki do 8 godzin
- Maksymalne przewyższenie 1500 metrów
- Idziemy średnim tempem i nie bijemy rekordów
- Chodzimy na lekko
- Na Aragacu podchodzimy prawie na 4000 metrów
- Szlaki bez ekspozycji i trudności
- Na Aragacu może być trochę śniegu. Jeśli potrzeba zabrać raczki – damy Wam znać.
- Program nadaje się dla dzieci od 14 roku życia
- Aktualna sytuacja na Ukrainie i w Górskim Karabachu nie wpływa w żaden sposób na realizację tego programu
Pakowanie – co zabrać na wyjazd?
W linii LOT bagaż rejestrowany: 23 kg
Pakujemy się w bagaż główny (plecak lub duffelbag) oraz bagaż podręczny
Im mniej, tym lepiej – minimalistyczne pakowanie ułatwi transport na miejscu
Walizki na kółkach odradzamy – są nieporęczne w górach i przy załadunku
Sprzęt trekkingowy
☐ Kijki trekkingowe
☐ Plecak 70–80 l lub torba typu duffelbag (bagaż główny)
☐ Lekki plecak dzienny ok. 30 l (na trekkingi)
☐ Czołówka + zapasowe baterie
☐ Scyzoryk
☐ Powerbank
☐ Aparat fotograficzny + zapasowe baterie i karty pamięci
Odzież trekkingowa
☐ Spodnie trekkingowe
☐ Lekkie spodnie membranowe
☐ Kurtka softshell
☐ Bluza polar
☐ Lekka kurtka puchowa lub Primaloft
☐ Kurtka membranowa (nieprzemakalna)
☐ Szorty i T-shirt
☐ Bielizna termoaktywna
☐ Bielizna na zmianę (min. 3 komplety)
☐ Czapka ciepła
☐ Czapka z daszkiem (na słońce)
☐ Rękawice
Obuwie
☐ Buty trekkingowe (solidne, dobrze rozchodzone)
☐ Lekkie adidasy lub sandały
Higiena i ochrona
☐ Krem z filtrem UV
☐ Przybory toaletowe (szczoteczka, pasta, mydło itp.)
☐ Mały szybkoschnący ręcznik
☐ Okulary przeciwsłoneczne
Zdrowie
☐ Apteczka osobista (leki na co dzień, plastry, środki przeciwbólowe, przeciwbiegunkowe)
Dokumenty i pieniądze
☐ Paszport
☐ 2 x kserokopia paszportu (przechowywane oddzielnie)
☐ Gotówka (euro) na kolacje, przekąski i pamiątki